สำหรับผู้พิการและผู้สูงอายุ คงเป็นเรื่องยากที่ต้องใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะ เนื่องจากสภาพร่างกายที่ถูกจำกัด โดยเฉพาะผู้ที่ต้องใช้รถเข็นวีลแชร์ ปัจจุบันทางภาครัฐ จึงได้มีนโยบายให้อาคารบริการสาธารณะต่าง ๆ จัดสรร สิ่งอำนวยความสะดวกคนพิการ และผู้สูงอายุขึ้น ตามหลักการออกแบบอารยสถาปัตย์ เพื่อให้พวกเขาเหล่านั้น สามารถใช้ชีวิตได้อย่างสะดวก ปลอดภัย และเท่าเทียมมากยิ่งขึ้น เรามาดูกันว่า หลักการออกแบบอารยสถาปัตย์คืออะไร? และสิ่งอำนวยความสะดวกเหล่านั้นมีอะไรบ้างค่ะ
ประเทศไทยมีผู้พิการกว่า 2 ล้านคน และมีผู้สูงอายุกว่า 12 ล้านคน ด้วยข้อจำกัดทางร่างกาย จึงทำให้พวกเขาไม่สามารถดำเนินชีวิตได้อย่างอิสระ โดยเฉพาะพื้นที่และบริการสาธารณะต่าง ๆ ที่ถูกออกแบบโดยไม่เอื้ออำนวยต่อการใช้งานของผู้พิการและผู้สูงอายุ ทำให้พวกเขาไม่สามารถเข้าถึงพื้นที่และบริการต่าง ๆ ได้ จนกลายเป็นการปิดกั้นและอาจส่งผลกระทบต่อจิตใจ ทางภาครัฐ จึงเห็นชอบให้ร่างกฎกระทรวง กำหนดสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับผู้พิการและผู้สูงอายุขึ้น เพื่อปรับสภาพแวดล้อมต่าง ๆ ให้ทุกคนสามารถใช้งานและเข้าถึงบริการต่าง ๆ ได้อย่างเท่าเทียมกัน พร้อมกับผลักดันนโยบายการออกแบบที่เรียกว่า “อารยสถาปัตย์” ขึ้น
อารยสถาปัตย์ (friendly-design) คือ การออกแบบสิ่งต่าง ๆ ที่เป็นมิตรกับการใช้งานของคนทุกคน โดยเฉพาะผู้พิการ ผู้สูงอายุ และผู้ที่ใช้รถเข็นวิวแชร์ สามารถเข้าถึงบริการพื้นที่ และบริการสาธารณะต่าง ๆ ในสังคมได้ โดยสะดวกและปลอดภัย ซึ่งอารยสถาปัตย์ จะออกแบบด้วยหลักการ 9 ข้อ คือ
- สะดวก (Convenience)
- ปลอดภัย (Safety)
- ใช้งานง่าย (Easy to use)
- เป็นธรรม (Fairness)
- เท่าเทียม (Equity)
- เชื่อมโยงทั่วถึง (Inclusivity)
- ยืดหยุ่น (Flexibility)
- ทันยุคทันสมัย (Modernization)
- มาตรฐานสากล (International standard)
หลักการเหล่านี้ จะถูกนำมายึดเป็นหลักการในการออกแบบทั้งภายในและภายนอกอาคาร โดยทางภาครัฐกำหนดให้พื้นที่และบริการเหล่านี้ มีสิ่งอำนวยความสะดวกคนพิการและผู้สูงอายุ ตามหลักการออกแบบอารยสถาปัตย์ ได้แก่ อาคารที่ให้บริการสาธารณะ (เช่น หอประชุม โรงแรม สถานศึกษา ห้องสมุด) สถานพยาบาล (เช่น โรงพยาบาล ศูนย์บริการสาธารณสุข อนามัย) และอาคารที่ทำการของราชการ (เช่น องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น รัฐวิสาหกิจ องค์กรของรัฐที่จัดตั้งขึ้นตามกฎหมาย)
ทั้งนี้ สำหรับผู้พิการที่ต้องการความช่วยเหลือสามารถใช้โทรสายด่วน 1479 คนพิการประชารัฐ ที่ให้บริการตลอด 24 ชม. หรือรายละเอียดที่ www.1479hotline.org เพื่อเป็นการช่วยเหลือคนพิการที่อยู่ในความดูแลของมูลนิธิฯ ผู้มีจิตศรัทธาสามารถช่วยบริจาคเงินได้ที่ธนาคารกรุงเทพ สาขาบางละมุง ชื่อบัญชี มูลนิธิพระมหาไถ่เพื่อการพัฒนาคนพิการ เลขที่บัญชี : 342-3-04066-0 นำใบเสร็จสามารถนำไปลดหย่อนภาษีได้ โทร. 0-2572-4042 ต่อ 8106
ขอขอบคุณจาก https://allwellhealthcare.com/friendly-design/